Zo heb je diverse proeverijen per jaar en zo heb je niks. Ik ging begin dit jaar nog naar een overzichtsproeverij van jaargang 2017 Bordeaux in de Beurs van Berlage. Deze werd georganiseerd door Perswijn en de Union des Grands Crus de Bordeaux. Dat was ook de laatste dit jaar waar massaal mensen bij elkaar kwamen en je moest dringen om iets van de prachtige (en peperdure) Bordeaux te kunnen bemachtigen. Wie weet gaat dat nooit meer op die manier terugkomen. Gelukkig zijn er alternatieven! Vrijdagavond 20 november was er weer een mooie digitale proeverij met 36 deelnemers in Nederland en 1 wijnmaker uit Libanon. Elie Maamari van Château Ksara nam ons mee in drie wijnen door Bekaa valei (wat eigenlijk een plateau is maar daarover later meer) in Libanon. In het begin haperde de verbinding, het was slecht weer in Libanon zei Elie maar dat kwam goed. We proefden een witte wijn: Merwah 2018 van de gelijknamige Merwah druif en twee rode blends, een Gamay en Tempranillo blend, de Cuvee de Printemps 2018 en een blend van Syrah, Cabernet Franc en Cabernet Sauvignon, de Reserve du Couvent 2017.
Eerst wat achtergrondinformatie want Libanon, aan de Middellandse zee, wordt daar wijn gemaakt?
Jazeker, ongeveer 5 miljoen liter per jaar. Dat is een tiende van de hoeveelheid die jaarlijks in Frankrijk wordt geproduceerd. Zoals Elie aangaf: met dit soort volumes moet je je wel focussen op kwaliteit.
Libanon is ook nog eens een van de oudste wijnproducerende gebieden. Hij gaf aan dat er al 8000 jaar wijn wordt gemaakt! De wijnen worden al genoemd in de bijbel:
Onder de romeinen is er zelfs een tempel gebouwd in de buurt van de Libanese stad Baalbek: de tempel van Bacchus.
In 1857 erfden Franse jezuïeten 25 hectare land waar ze druiven gingen verbouwen. Dit leidde tot Chateau Ksara, het oudste nu nog bestaande wijnhuis van Libanon.
In 1898 werd er na een klopjacht op een vos, zo wil het verhaal, een gangenstelsel ontdekt dat dateerde uit de romeinse tijd. Een 2 kilometer lange grot die ideaal bleek voor het opslaan van wijn. De grot heeft een constante temperatuur en luchtvochtigheid, dat is geweldig voor het opslaan van wijn.
In 1973 deden de jezuiten het wijnhuis van de hand en kwam het in de handen van vier Libanese families.
Nu worden er nog steeds wijnen gemaakt van Franse druiven als Carignan, Cinsault, Syrah, Cabernet Sauvignon en Cabernet Franc maar ook van de Merwah en Obaideh druif, voorlopers/varianten van de Semillon en Chardonnay druif die zich helemaal hebben aangepast aan het klimaat in de Bekaa vallei.
De Bekaa vallei, eigenlijk een plateau tussen het Libanongebergte en de Anti-Libanon, is de plek waar de druiven groeien in een prachtig microklimaat. De bodem van de wijngaarden van Ksara wordt gekenmerkt door kalkhoudend gesteente en leisteen.
De wijngaarden van Ksara in de Bekaa vallei liggen op 1000 meter hoogte. In de winter ligt er sneeuw maar er is 270 dagen per jaar zon, ideaal voor de groei van de druiven. Wel wordt het ieder jaar warmer, Elie gaf aan dat daar nog geen oplossing voor is gevonden, hij hoopt dat het klimaatakkoord van Parijs ervoor zal zorgen dat de temperatuur niet nog verder zal oplopen.
Een groter punt van zorg zijn de huidige omstandigheden: Libanon verkeert in een economische crisis en de enorme explosie in de haven van Beirut hebben veel horeca in Beirut weggevaagd.
de promofilm van de Libanese wijnpromotie-organisatie:
Genoeg over de achtergrond, nu de wijnen!
Als eerste de Merwah, van 60-70 jaar oude stokken die eigenlijk altijd gebruikt werden voor het produceren van Arak (gedestilleerd). Pas in 2017 werd er voor het eerst wijn van gemaakt. Een mooie droge witte. Ruikt naar witte bloemen, strakke zuren maar secundair wat honing, finish wat zilt. Lekker met zeevruchten maar ook met humus en falafel volgens Elie.
Dan de eerste rode, de Cuvee de Printemps 2018. Een blend van 60% Gamay en 40% Tempranillo. Drinken op 12 - 13 graden. Viooltjes en rood fruit, Engelse drop. Gaat goed samen met pizza en charcuterie, kip met knoflook gevuld met olijven en rijst. In het begin (voor 2001) gebruikten ze alleen Gamay, daarna kwam er steeds meer Tempranillo bij. Een beetje een stinkerd zo net geopend maar die paddenstoelenlucht trekt gauw weg. Mooie volle wijn. Genoemd naar de lente want dat is het moment dat hij in de fles wordt gedaan.
En dan de Reserve du Couvent, een dijk van een wijn: 55% Syrah, 25% Cabernet Franc en 20% Cabernet Sauvignon. Hout, mokka en cassis, precies de smaak waar ik wel een glas of wat van lust. Steviger dan Bordeaux, voller en ronder dan een Rhône, een ideale gure herfstavondwijn. Een mooie afsluiter van een digitale proeverij in goed gezelschap.
Deense wijn? Jawel, sinds 2001 maakt Skaersogaard al wijn, als eerste in Denemarken. (Skærsøgaard dus in het Deens: met die mooie ae aan elkaar en o met een streep erdoor) Sinds 2005 doen ze dat van hun eigen (regionale) druiven. Dat leidde ertoe dat Skaersogaard in 2018 de BOB (beschermde oorsprong benaming) ontving. Het was het eerste wijngebied dat zo noordelijk in Europa een BOB status kreeg.
Dat schept verwachtingen nietwaar? Nou, aan de gastvrijheid en het vertrouwen in de klant zal het niet liggen. Ik was op weg met mijn familie naar Billund, naar het vakantiepark naast Legoland en ik had al opgezocht dat ik onderweg langs Dons zou kunnen komen. Ik mailde de wijnmaker met de vraag of hij die zaterdag dat ik langs reed open was. Helaas, hij vierde waarschijnlijk ook vakantie. Maar ik mocht een bestelling doorgeven, dan zou hij het in de koelkast klaarzetten op zijn bedrijf. Ik pakte flink uit, vond ik zelf, de wijnen gaan tegen 220 tot 400 Deense Kroon weg, zo tussen de 30 en 55 euro. Hij had wit, rood, bubbels en een dessertwijn. Doet u ze maar allemaal, rood en wit twee, van de andere eentje.
Ik dacht nog, dan is er vast iemand die ons binnen laat of iets dergelijks. We kwamen halverwege de middag aan en reden het terrein op, keurig aangeharkt grind knerste onder de banden.
We stapten uit, kinderen blij na een lange rit weer even de benen strekken. De wijnranken waren al eerder te zien langs de kant van de weg maar hier is het weids en ruim opgezet. De druiven komen van 8 hectare wijngaard, zo'n 25.000 stokken. Dat is meer dan een uit de hand gelopen hobby!
Zo, is dit Legoland? Nee we zijn nu bij de wijn maar niet in Legoland. Oh ja, papa wil weer wijn hebben. Zeker, hoe vaak kom je nou Deense wijn tegen in Nederland? Wij met de troep naar een grote schuur die dienst doet als proeflokaal. Deur open, Hello! roepen, nog eens. Geen reactie. Ok, nou ja, kinderen waren gelijk al naar binnen dus dan maar even binnen rondkijken, misschien zijn ze binnen aan het werk.
Mooie grote ruimte met daar aan de zijkant een koelkastje. Daar zou dat Deense druivensap in moeten staan. Nog steeds niemand te zien, even naar de koelkast. Die was niet op slot en ging dus gelijk open. Een doos met mijn naam er op en nog een magnum Deense bubbels, helaas, een andere naam op het kaartje dat er aan hing. Doos mee, nog even rondkijken.
Ah, het hele gamma dat hier gemaakt wordt. Eigen likeuren, wit, rood, bubbels en een soort aquavit.
Een druivenrank aan de muur, wellicht voor educatieve doeleinden?
En weer terug naar de auto. Wijn in de volbepakte wagen en langs de uitgang naar Billund. De factuur zat er in een envelop bij, wat een vertrouwen in de mensheid. Die heb ik natuurlijk niet beschaamd maar het is wel bijzonder dat het zo kon!
En dan nu natuurlijk de vraag hoe waren ze?
De Deense bubbel, Don's rose brut, een prachtige lichtrode bubbel met veel rood fruit, aalbessen, kersen en frambozen met een klein beetje brioche. Heel delicaat maar niet te dun, prachtig in balans. Gemaakt van de rondo druif.
De Madeleine Angevine uit 2018 is een frisse witte wijn, waarschijnlijk van de Solaris druif. Goede zuren, veel citrus en groene appels maar iets voller door de peer- en meloentonen. Erg leuk om mijn proefclubgenoten mee voor de gek te houden.
Dan de Leon Millot 2018. Een mooie rode wijn van de Leon Millot druif, ik wist echt niet dat die bestond. Ook deze had weer die frisheid maar gelukkig niet het dunne dat wat frissere rode wijnen ook kunnen hebben. Kersen, bessen en cassis. In de verte doet het denken aan een Fleurie.
Alle wijnen blinken uit in frisheid, dat is ook niet zo gek zo noordelijk op deze planeet. Ik neem aan dat deze wijnboer de klimaatverandering met veel vertrouwen tegemoet ziet, als je met dit klimaat al zulke fijne wijnen maakt zou dat nog wel eens een keer zo interessant kunnen worden in een decennium vanaf nu.
